Türkiye'deki yazılı ve görsel basının ne kadarı iktidara yakın?
Türkiye'deki yazılı ve görsel basının ne kadarı iktidara yakın?
Toplumsal yaşam içinde kitle iletişim araçlarının, tarihsel süreç içerisinde insanlığın hayatında önemli bir yer tuttuğu bilinen bir gerçekliktir. Türkiye'de basın bambaşka bir boyuta ulaştı. Türkiye'deki yazılı ve görsel basının %90'ı iktidara yakınlığı ile biliniyor. Peki hangi gazete ve televizyon kanalı iktidara yakın? İşte o liste
Gerek düşüncelerin oluşturulması, gerek düşüncenin açıklanması bağlamında basın en önemli araçlar arasında ön sıralarda görülmektedir. Basın hem oluşturucu hem de oluşmuş düşüncenin açıklanması bakımından da birbirini tamamlayan ve birbirini izleyen bir fonksiyon görmektedir. Başka bir deyişle, basın yoluyla düşüncelerin açıklanması belirli bir kamuoyu oluşturmakta; bu oluşumun yarattığı düşünceler ise yine basın yoluyla bir açıklamaya konu olmaktadır.
Yaygın süreli yayın: Tek bir basın-yayın kuruluşu tarafından aynı isimle basılan ve her coğrafi bölgede en az bir ilde olmak üzere, ülkenin en az yüzde yetmişinde yayımlanan süreli yayın ile haber ajanslarının yayınlarını,
Bölgesel süreli yayın: Tek bir basın-yayın kuruluşu tarafından basılan ve en az üç komşu ilde veya en az bir coğrafi bölgede yayımlanan süreli yayını,
Yerel süreli yayın: Tek bir yerleşim biriminde yayımlanan süreli yayınlar ile haftada bir veya daha uzun aralıklarla yayımlanan yaygın ve bölgesel yayınları ifade eder.
Gazeteler yüksek tirajları ile basın ilan kurumundan kamu ilanları alır. Bu ilanların sıklığı, belirli bir bedel ile yüksek tirajdan düşük tiraja doğru belirlenir. Ancak Türkiye'de tirajları doğru olarak verilen Sözcü, Cumhuriyet ve Korkusuz dışında gazete yok. Diğer gazeteler ücretsiz olarak halka dağıtıldığı için ve bir çok kamu kurumuna bu gazeteler ücretsiz ve zorunlu dağıtıldığı için yükek gözüküyor.
Türkiye'de hükümete yakın olan ve yandaş olan gazeteler hger daim sosyal medyada gündem oluyor. Gazeteler dışında telvizyon kanalları da bu pastadan ciddi bir miktarda pay alıyor. İktidara yakın olan televizyon kanallarına reklam verenler yine iktidara yakın olan Türkiye içinde yerli sermaye şirketleri oluyor. Yabancı sermaye şirketlerini kapsam dışı bırakırsak, yiyecek, içecek, banka, inşaat gibi bir çok yerli sektör yandaş medya kanalarına reklam vererek tarafını belli ediyor.
Peki hangi gazete ve televizyon kanalları hükümete yakın? Hangileri iktidarın yanında? hangileri mualif?
İşte o liste
Yandaş veya Havuz Medyası olarak anılan gazeteler |
|
Gazete Adı |
Sahibi |
Sabah |
Zirve Holding/Kalyon İnşaat |
Hürriyet |
Demirören Grubu |
Posta |
Demirören Grubu |
Türkiye |
İhlas Holding |
Milliyet |
Demirören Grubu |
Takvim |
Zirve Holding/Kalyon İnşaat |
Yeni Şafak |
Albayrak Grubu |
Güneş |
Türkmedya Grubu, Hasan Yeşildağ (31 Aralık 2019 günü yayın hayatına son vermiştir) |
Akşam |
Türkmedya Grubu, Hasan Yeşildağ |
Star |
Türkmedya Grubu, Hasan Yeşildağ (31 Aralık 2019 günü yayın hayatına son vermiştir) |
Gazete Harbi |
Vidin Özyer – Mart 2019 da Avni Özgürel’e satılarak ismi Analiz olmuştur. |
Milat |
Ali Adakoğlu |
Diriliş Postası |
Ali Yıldız ve Mehmet Akosman |
Yeni Akit |
Ramazan Fatih Uğurlu |
Yeni Asır |
Zirve Holding/Kalyon İnşaat |
Doğru Haber |
Hüda Par |
Türkgün |
MHP Yanlısı |
İstiklal |
Süleymancılar, Hüseyin Çakmak |
Yeni Söz |
Ali Adakoğlu – Tiraj Ocak 2018’e aittir |
Vahdet |
(Yazarlarının Deniz Baykal’a kaset komplosunda yer aldığının ortaya çıkmasının ardından Eylül 2016’da kapanmıştır) |
Yeni Yüzyıl |
(Ahmet Davutoğlu’na yakınlığı ile bilinen Gazete Davutoğlu’nun gidişine doğru Mayıs 2016’da kapanmıştır) |
Günboyu |
Milliyetçi |
Dokuz Sütun |
Milliyetçi |
Ortadoğu |
MHP (16 Şubat 2020 günü yayın hayatına son vermiştir) |
Yeni Gün |
Ümit İlker TANGAL (MHP Yanlısı) |
* Hükümet Yanlısı olarak adlandırılan gazeteler Habertürk Ciner Medya Grubu (Temmuz 2018’de kapanmıştır)
* Hürriyet ve Posta Mart 2018 itibari ile hükümet baskısına dayanamayıp Doğan Yayın Grubu tarafından Hükümet yanlısı Erdoğan Demirören’e satılmıştır
Daha önce Hükümet Yanlısı olan ancak 17 Aralık 2013 tarihinden beri Hükümet Karşıtı durumunda görülüp daha sonra kapatılan gazeteler |
|
Taraf |
(Liberal muhalif) 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır. |
Yarına Bakış |
(Cemaat) Hükümet tarafından el konulan Zaman Gazetesi kadrosunca Mart 2016 tarihinden itibaren çıkarılmakta iken 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır. |
Özgür Düşünce |
(Cemaat) Hükümet tarafından el konulan Bugün Gazetesi kadrosunca Kasım 2015 tarihinden itibaren çıkarılmakta iken 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır |
Meydan |
(Cemaat) 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır. |
Millet |
(Cemaat) 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır |
Bugün |
(Cemaat) 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır |
Zaman |
(Cemaat) Önce kayyum atanmış, 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır. |
Muhalif olarak görülen gazeteler |
|
Sözcü |
Ulusalcı, Muhalif |
Korkusuz |
Lümpen, Muhalif |
Yeni Çağ |
Milliyetçi, Muhalif, İYİ Parti |
Cumhuriyet |
Ulusalcı |
Milli Gazete |
Saadet Partisi |
Yeni Mesaj |
BTP, Haydar Baş |
Yeni Asya |
Nurcu |
Birgün |
Sol Parti |
Evrensel |
EMEP |
Yurt |
CHP Yanlısı (24 Mart 2020 günü kapanarak internet yayıncılığına dönmüştür) |
Yeni Yaşam |
HDP Yanlısı, 25 Mayıs 2018 tarihinde yayın hayatına başlamıştır |
Özgür Gündem |
HDP, 16 Ağustos 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır |
Yandaş veya Havuz Medyası olarak anılan televizyonlar |
|
TV Adı |
Sahibi |
ATV |
Zirve Holding/Kalyon İnşaat |
A Haber |
Çalık Holding, Turkuaz Medya Grubu |
TGRT |
İhlas Holding |
360 |
Türkmedya Yayın Grubu, Hasan Yeşildağ |
Beyaz Tv |
Melih Gökçek |
24 Tv |
Türkmedya Grubu, Hasan Yeşildağ |
Kanal 7 |
Yeni Dünya Medya Grubu |
Ülke Tv |
Yeni Dünya Medya Grubu |
Tv Net |
Albayrak Grubu |
Hilal Tv |
Akabe Vakfı, Mustafa İslamoğlu |
Semerkand Tv |
Menzil Vakfı |
FM Tv |
İsmailağa Cemaati |
Yeni Akit Tv |
Ramazan Fatih Uğurlu |
TRT Kanalları |
AKP Hükümeti |
CNN Türk |
Demirören Grubu |
Kanal D |
Demirören Grubu |
Hükümet Yanlısı Olarak görülen televizyonlar |
|
TV Adı |
Sahibi |
Star Tv |
Doğuş Holding, Ferit Şahenk |
Habertürk Tv |
Ciner Medya Grubu |
Show Tv |
Ciner Medya Grubu |
Bloomberg HT |
Ciner Medya Grubu |
e-2 Tv |
Doğuş Holding, Ferit Şahenk |
Kral Tv |
Doğuş Holding, Ferit Şahenk |
NTV |
Doğuş Holding, Ferit Şahenk |
Bengü Türk |
MHP |
Haber Global |
Azerbaycanlı Golbal Medya Grup. Bağımsız tv olarak başlayıp son aylarda hükümet yanlısı programlar yapmaktadır |
TV 100 |
Necat Gülseven, 3 N Medya, Bağımsız TV kanalı diye başlayıp Hükümet Yanlısı duruma düşen TV Kanalı |
Daha önce Hükümet yanlısı olan ancak 17 Aralık 2013 tarihinden beri Hükümet karşıtı durumunda görülüp daha sonra kapatılan televizyonlar |
|
TV Adı |
Sahibi |
Samanyolu |
(Cemaat) 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır. |
Yeni Erzincan Tv |
(Cemaat) 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır. |
Bugün Tv |
(Cemaat) 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır |
Mehtap Tv |
(Cemaat) 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır |
Kanaltürk |
(Cemaat) 27 Temmuz 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır |
Muhalif olarak görülen televizyonlar |
|
TV Adı |
Sahibi |
Halk Tv |
CHP |
Mesaj Tv |
BTP, Haydar Baş |
Meltem Tv |
BTP, Haydar Baş |
İMC Tv |
26 Şubat 2016’da uydudan çıkarılmış, 29 Eylül 2016 tarihinde ise KHK ile tamamen kapatılmıştır |
Hayat Tv |
EMEP, 29 Eylül 2016 Tarihinde KHK ile kapatılmıştır |
Tv 10 |
Alevi Kanalı, 29 eylül 2016 tarihinde KHK ile kapatılmıştır. İnternet üzerinden yayınını sürdürmektedir. |
Yol Tv |
Alevi Kanalı, 22 Aralık 2016-8 Ocak 2017 tarihleri arasında yayını durdurulmuştur |
KRT Tv |
Kültür Radyo Tv, Eski Karadeniz Tv |
TELE 1 |
Merdan Yanardağ |
Medyascope Tv |
Ruşen Çakır'ın Youtube kanalı |
TV 5 |
Saadet Partisi |
Zaman zaman hükümet karşıtı gözüken televizyonlar |
|
TV Adı |
Sahibi |
Fox Tv |
The Walt Disney Company |
Flash Tv |
Göktuğ Medya Grubu (Hükümetin Baskılarına dayanamayarak 4 Mart 2019 tarihinde yayın hayatına son vermiştir) |
16 Nisan 2020 tarihinde yaptığı haberler nedeniyle FOX TV'ye ağır cezalar verilmişti.
Kaynak: Wikipedia, Abdullah Köktürk, Bayındır, S.- Apiş Ö.- Ersöz, O. (2018). Kitle İletişim Hukuku, On İki Levha Yay. İstanbul
Serenay ÖZEL / İçerik Editörü serenay@sakinca.com @OzelSerenay |
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.